Lịch sử Concerto_cho_violin_(Sibelius)

Sibelius ban đầu dành tặng bản concerto này cho nghệ sĩ vĩ cầm nổi tiếng Willy Burmester, người đã hứa sẽ chơi bản nhạc ở Berlin. Tuy nhiên vì lý do tài chính, Sibelius quyết định biểu diễn lần đầu ở Helsinki, và vì Burmester không có mặt để đi đến Phần Lan, Sibelius đã hợp tác với Victor Nováček (1873–1914),[1] một nhà sư phạm vĩ cầm người Hungary gốc Séc, người sau đó đang giảng dạy tại Học viện Âm nhạc Helsinki (nay là Học viện Sibelius) làm người độc tấu.

Lần đầu tiên của buổi hòa nhạc được biểu diễn vào ngày 8 tháng 2 năm 1904, với sự chỉ huy của Sibelius. Ông gần như không hoàn thành công việc trong thời gian tác phẩm ra mắt, khiến Nováček có ít thời gian để chuẩn bị, và tác phẩm khó đến mức sẽ phải thử thách rất nhiều ngay cả một người chơi có kỹ năng cao. Với những yếu tố này, thật không khôn ngoan khi Sibelius chọn Nováček, khi ông là một giáo viên chứ không phải là một nghệ sĩ độc tấu được công nhận, và không có gì ngạc nhiên khi buổi ra tác phẩm lần đầu mắt này là một thảm họa.[2] Tuy nhiên, Nováček không hẳn là một nghệ sĩ kém cỏi mà ông đôi khi bị mô tả như vậy. Ông là nghệ sĩ vĩ cầm đầu tiên được Martin Wegelius thuê giảng dạy cho Viện Helsinki, và vào năm 1910, ông tham gia buổi ra mắt bộ tứ tấu đàn dây của Sibelius.[3]

Sibelius từ chối xuất bản phiên bản ra mắt này và dần sửa đổi bản nhạc đáng kể. Ông đã xóa nhiều đoạn mà mình cảm thấy không có tác dụng. Phiên bản mới được công diễn vào ngày 19 tháng 10 năm 1905 với Richard Strauss chỉ huy cùng vơi Dàn nhạc Tòa án Berlin. Sibelius không tham dự. Willy Burmester một lần nữa được yêu cầu trở thành nghệ sĩ độc tấu, nhưng ông ấy lại không có mặt, vì vậy buổi biểu diễn tiếp tục với chỉ huy của dàn nhạc Karel Halíř đảm nhận vị trí của nghệ sĩ độc tấu.

Burmester cảm thấy bị xúc phạm đến mức từ chối chơi bản hòa tấu này, và Sibelius đã dành tặng lại nó cho một "thần đồng" người Hungary, Ferenc von Vecsey,[4] lúc đó chỉ mới 12 tuổi. Vecsey đã thành công biểu diễn tác phẩm khi lần đầu tiên bikuhi mới 13 tuổi,[2] mặc dù cậu không thể đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật đặc biệt của tác phẩm.[5]

Phiên bản đầu tiên này được chú ý là đòi hỏi nhiều hơn về các kỹ thuật nâng cao của nghệ sĩ độc tấu. Nó không được biết đến rộng rãi đối với thế giới cho đến năm 1991, khi những người thừa kế của Sibelius cho phép một buổi biểu diễn trực tiếp và một bản thu âm trên hãng thu âm BIS, cả hai đều do Leonidas Kavakos độc tấu và Osmo Vänskä chỉ huy. Phiên bản sửa đổi vẫn yêu cầu trình độ kỹ thuật cao của nghệ sĩ độc tấu. Bản gốc dài hơn bản sửa đổi một chút, bao gồm các chủ đề không tồn tại sau bản sửa đổi. Một số phần nhất định, như phần đầu, hầu hết chương thứ ba và các phần của chương thứ hai không thay đổi chút nào. Phần cadenza trong chương đầu tiên giống hệt như phần violin.

Hiện đã cho phép một số ít dàn nhạc và nghệ sĩ độc tấu biểu diễn phiên bản gốc trước công chúng. Buổi ra mắt ở Nam bán cầu, chỉ có buổi biểu diễn công khai thứ ba,[6] được biểu diễn vào ngày 28 tháng 11 năm 2015, bởi Maxim Vengerov với Dàn nhạc Giao hưởng Queensland[7] dưới sự chỉ huy của nhạc trưởng Nicholas Carter.[6]

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Concerto_cho_violin_(Sibelius) http://www.musicalcriticism.com/concerts/baden-rno... http://facstaff.uww.edu/allsenj/MSO/NOTES/0809/5.J... https://qso.com.au/sites/qso/files/attachments/med... https://qso.com.au/special-events/qso-maxim-venger... https://books.google.com/books?id=iUQDFlj1ykkC&q=v... https://books.google.com/books?id=vkIWs6nvRs8C&q=n... https://books.google.com/books?id=vkIWs6nvRs8C&q=t... https://www.youtube.com/watch?v=J0w0t4Qn6LY https://web.archive.org/web/20090504020346/http://... https://web.archive.org/web/20160402124337/https:/...